Veel mensen die na een periode van restrictie weer meer beginnen vrijer te eten, komen in de eerste fase het zogenaamde honeymoon effect tegen. 

Waar je eerst nog duidelijke afspraken met jezelf had over hoeveel, wanneer en wat je wel en niet mocht eten (en je daar makkelijk aan kon houden), lijkt het nu wel alsof je wilskracht verdwenen en je honger verdrievoudigd is. Ineens kun je porties op die je niet voor mogelijk gehouden had. Een hele zak nootjes? Easy! Een grotere portie eten dan al je familieleden, lukt jou ineens makkelijk! En als iedereen na 1 ijsje genoeg heeft, denk jij “Ik kan er nog wel 2 op.” 

Geen zorgen, er is niks mis met je. Wat jij ervaart maken velen in dezelfde situatie mee en heet het ‘honeymoon effect’.

Hoe werkt het honeymoon effect

Het honeymoon effect is vaak de eerste fase die je doorloopt wanneer je vrijer en meer op je gevoel gaat eten. En het komt niet alleen voor bij mensen die een eetstoornis hebben gehad maar bij iedereen die op de ene of de andere manier zijn voeding beperkte. Denk bijvoorbeeld ook aan een dieet volgen of jezelf bepaalde voedingsmiddelen niet toestaan. Aan calorieën tellen of je heel schuldig voelen als je dingen eet die in jouw ogen niet goed zijn. Of wanneer je al je hele leven het gevoel hebt dat je “moet oppassen” met eten. In principe kan alles wat in enige mate een gevoel van beperking gegeven heeft, voldoende zijn om het honeymoon effect tegen te komen wanneer je met de beperkingen stopt. 

Tijdens het honeymoon effect mogen al die eerder verboden dingen ineens weer: je bent weer verenigd met eten. Een euforisch moment. En net zoals twee pasgetrouwden (vandaar de naam) heeft eten een ontzettende aantrekkingskracht op je en kun jij het moeilijk weerstaan.

Er gebeuren twee dingen:

1. Eten is ineens een veel leuker iets geworden. Het was nog nooit zo makkelijk en lekker en je voelt je vrijer dan ooit. Onbewust wil je inhalen wat je al die tijd tekort geschoten bent. Je eet makkelijker grote porties en allerlei ongezondere voedingsmiddelen.

1. Tegelijkertijd ben je de eerdere restricties niet helemaal vergeten. Je weet heel goed dat je momenteel grotere porties eet of meer ongezonde dingen dan eerst. En dat roept een knagend gevoel van twijfel op en je vraagt je af of dit wel de bedoeling is. Je bent bang om snel aan te komen of schaamt je voor je gulzigheid. En dus overweeg je de regels weer in te voeren.

Hierdoor veroorzaak je onbewust de angst dat de vrijheid met eten weer zal verdwijnen. Dat je jezelf toch weer beperkingen op zult leggen die tot tekorten leiden in je lichaam. En op dat moment zorgen zowel je brein als je lichaam voor een bijna oncontroleerbare drang om te eten en eten en eten. 

Je overeet of hebt een eetbui. 

Met buikpijn, misselijkheid of een schuldgevoel toe. Nu wil je nóg meer terug naar je oude regime van strenge regels waar je je aan kon houden. Maar dat is nou nét wat je niet moet doen. En wat meestal ook niet meer lukt in deze fase. 

Het belang van de ontdekkingsfase

Dat je meer en ongezonder eet in deze fase is normaal. De vrijheid en het genieten van eten zijn nog zo nieuw dat ze je elke keer nog een enorm geluksgevoel opleveren. Tegelijkertijd heb je in je restrictieve fase nooit geleerd op een gebalanceerde manier om te gaan met volledige vrijheid en ongezondere voedingsmiddelen. De eerste fase na je restrictieve fase is daarom vooral je ontdekkingsfase. Je ontdekt in deze fase weer wat je lekker vindt en waar je lichaam zich goed bij voelt maar ook waar je lichaam zich niet goed bij voelt en wat teveel is. Je ontdekt hoe het is om jezelf vrijheid te geven zonder dat het een overkill wordt. Je ontdekt hoe het is om op de signalen van je lichaam weer te vertrouwen. En jouw lichaam ontdekt weer hoe het is als er naar de signalen geluisterd wordt zonder dat het hoeft te schreeuwen. Je ontdekt in deze fase balans. En dat ontdekken duurt nou eenmaal een tijdje. 

Hoe lang duurt de ontdekkingsfase en het honeymoon effect

Hoe lang jouw ontdekkingsfase duurt verschilt. En ook hoe vaak je daarin te maken krijgt met het honeymoon effect. Sommigen gaan er relatief snel doorheen en hebben kort maar heftig te maken met het honeymoon effect, bij anderen duurt het langer. Vooral wanneer je jezelf toch weer gaat beperken of compenseren kun je deze fase onnodig lang maken. Daarmee maak je enkel de verboden voedingsmiddelen aantrekkelijker, waardoor overeten of eetbuien nog vaker voor zullen komen. 

Wat je kunt doen als je te maken hebt met het honeymoon effect

Zoals ik eerder uitlegde is het erg belangrijk om jezelf niet te beperken als gevolg van overeten. Niet letterlijk maar ook niet mentaal. Probeer jezelf alle voedingsmiddelen toe te staan op alle tijden in alle hoeveelheden zonder consequenties. Dat wil zeggen zonder hier schuldgevoelens over te hebben of te compenseren. 

Je kunt niet leren op je gevoel te eten en balans te vinden als je constant vanaf de zijlijn alles probeert te sturen. Probeer deze fase te zien als een leerfase waarin je oefent. En als je oefent mag je fouten maken. Je weet immers nog niet hoe het moet. 

Tijdens je ontdekkingsfase kan het zijn dat je wat aankomt. Het kan ook zijn dat je gewicht hetzelfde blijft of dat je juist afvalt. Probeer je in deze fase te richten op de mentale groei die je doormaakt en het helen van je lichaam. Dat je je mentaal en lichamelijk goed voelt komt altijd vóór uiterlijke veranderingen. Wanneer je hier op een goede manier doorheen bent gegaan, kun je in een volgende fase werken aan je gewicht. Als dat dan überhaupt nog aan de orde is.

Heeft dit artikel jou geholpen of denk je dat het anderen kan helpen? Deel het dan gerust of stuur het door!