WOORDENLIJST EETPROBLEMEN: 10 BEGRIPPEN DIE JE MOET KENNEN

Tijdens het intuïtief leren eten of herstellen van een eetstoornis of eetprobleem dat je hebt, kom je vaak mentale processen of veranderingen tegen die je niet helemaal kunt verklaren. 

Daar word je misschien onzeker van of bang dat je juist helemaal het verkeerde doet.

Veel van de dingen die jij meemaakt, maken anderen ook mee en zo is er vaak een naam voor en hoort er een uitleg bij. Lees hieronder wat jij misschien ervaart:

 

Alles-of-niets principe

Een mindset waarbij je of 100% voor iets gaat of volledig gedemotiveerd bent. Alles wat je aangaat moet gelijk goed en snel gaan. Je gunt jezelf geen tijd om te wennen, experimenteren of fouten te maken. De lat ligt zo hoog dat het vaak niet vol te houden is en er een gedemotiveerde fase volgt met frustratie en overeten tot er nieuwe energie en motivatie is voor een nieuwe poging. Komt bijvoorbeeld voor bij afvalpogingen of het net starten van coaching en dit heel goed willen doen.

Food police

Het zwart-wit stemmetje in je hoofd dat onderscheid maakt tussen eten dat ‘goed en gezond’ of ‘slecht en ongezond’ voor je is en dat je straft met negatieve gevoelens wanneer je ergens teveel van eet.

Herstel bubbel

De fase waarin je denkt dat je hersteld bent van je eetproblematiek omdat het al een hele tijd goed gegaan is. De bubbel ontstaat doordat je situaties uit de weg gaat waar je nog niet mee om kunt gaan. Zoals uiteten gaan of je eten door iemand anders klaar laten maken. Het lijkt allemaal goed te gaan maar eigenlijk beweeg je alleen binnen situaties die veilig voor je voelen.

Honeymoon effect

Het euforische mentale en lichamelijke gevoel als je na een periode van restrictie weer iets eet wat je jezelf ontzegt hebt. Alles smaakt zo lekker en intens dat je er maar niet genoeg van kunt krijgen en vaak overeet. Over de uitgebreide werking van het honeymoon effect schreef ik hier.

Ironic process

Het mentale proces waarbij je bewust probeert niet aan iets te denken en het vervolgens juist gebeurt. Bijvoorbeeld wanneer je heel erg probeert om niet te snoepen of te overeten. Ook wel bekend door het voorbeeld “Denk niet aan een roze olifant.” Hoe meer je iets probeert te ontwijken, hoe sterker je brein het op de voorgrond haalt.

Last supper effect

Het moment vlak voor een geplande afvalpoging of wanneer je besloten hebt vanaf nu “weer streng” te zijn. Je kunt de sterke behoefte voelen om nog één keer van alles te genieten en eet uiteindelijk alles wat los en vast zit omdat het “nu nog kan” en je dit jezelf allemaal weer ontzegt zodra je begonnen bent. Gaat vaak gepaard met de alles-of-niets mindset.

Limited edition effect

De sterke aantrekkingskracht die voedingsmiddelen op je hebben die je niet mag van jezelf of die maar zelden beschikbaar zijn. Zoals ongezonde voedingsmiddelen of seizoensgebonden voedingsmiddelen als drankjes op terras, pepernoten of het kerstdiner. Deze gedachte leidt tot overeten op momenten dat de voedingsmiddelen wel beschikbaar zijn en/of jij jezelf toestaat ze te eten.

Mentale honger

Het gevoel van honger en zin in eten zonder dat je de lichamelijke tekenen van honger ervaart. Je kunt je zelfs lichamelijk vol voelen. Mentale honger uit zich vaak in het blijven denken aan en verlangen naar eten en komt vooral voor bij ondergewicht of na een periode van restrictief eten.

Overschotgewicht

Je lichaamsgewicht dat na een periode van restrictie tijdelijk hoger uitkomt dan normaal is voor jou. Je lichaam heeft na ondergewicht en restrictie soms een overschot aan gewicht nodig om hormonen en belangrijke lichaamsprocessen weer op gang te brengen. Niet iedereen krijgt hier echter mee te maken.

What the hell effect

De vaak abrupte omslag van streng zijn en jezelf veel verbieden, naar onverschilligheid en overeten. Is vaak het resultaat van alles perfect willen doen of jezelf teveel regels opleggen om aan te voldoen en dit niet kunnen volhouden. Er volgt een “ach laat ook maar”-houding waarna vaak overeten en een schuldgevoel volgen. Komt bijvoorbeeld voor bij een mislukte afvalpoging. Gaat vaak gepaard met de alles-of-niets mindset en/of het last supper effect.

 

Heeft dit artikel jou geholpen? Dan kan het misschien ook anderen helpen! Deel het gerust of stuur het door.

Maritza Kolenbrander

Maritza Kolenbrander

Voedingspsychologe/coach & personal trainer voor vrouwen.

Gerelateerde blogs