Dat het steeds normaler wordt om een coach of psycholoog om hulp te vragen bij een probleem of missie die je hebt, is een goed iets. Mensen blijven hierdoor minder lang rondlopen met negatieve gevoelens of vervelende situaties, leren objectiever kijken naar zichzelf en veranderen sneller. Hierdoor verbetert het welzijn aanzienlijk. Een paar tientallen jaren geleden was dit nog niet zo normaal. Coaches bestonden nauwelijks en naar een psycholoog ging je al helemaal alleen maar met echt ingrijpende problemen. En omdat het voor de meeste mensen dus nog best nieuw is, weten velen ook niet zo goed wat ze nou eigenlijk precies van een coach mogen verwachten.
Van mijn cliënten hoor ik regelmatig negatieve ervaringen die ze met andere coaches of psychologen gemaakt hebben. Dit kan beter volgens mij. Daarom heb ik dit artikel geschreven om jou te helpen een goede coach te herkennen. En als je zelf coach bent, te onderzoeken op welke vlakken je nog zou kunnen verbeteren. Dit artikel is niet bedoeld om coaches zwart te maken. We zijn allemaal mensen met sterke kanten en punten waarop we ons nog kunnen ontwikkelen.
Dus kijk een beetje kritisch maar met een zacht oog naar jouw coach of psycholoog (of naar jezelf) en lees hieronder wat goede coaches nou precies anders doen:
Een goede coach …
1. …WEET DAT ER NIET MAAR ÉÉN MANIER IS DIE VOOR IEDEREEN WERKT
De meeste coaches en psychologen hebben een bepaalde theoretische basis waar zij graag mee werken. Zo werk ik bijvoorbeeld met een combinatie van cognitieve gedragstherapie, waarbij je gedrag leert herkennen en leert dit anders te doen, en kennis over het onderbewustzijn dat zorgt voor bepaalde overtuigingen of angsten die je hebt en die je handelen bepalen. Deze manier werkt heel goed voor veel mensen, maar niet voor iedereen. Op dat moment is niet de cliënt het probleem en ook niet de methode, maar simpelweg de match tussen beide. Een goede coach zal nooit zijn manier iemand opdrukken als blijkt dat deze niet werkt.
Als je meer over mijn werkwijze wilt lezen, klik dan hier.
2. …LUISTERT EN VRAAGT DOOR IN PLAATS VAN SNELLE CONCLUSIES TE TREKKEN
Een goede coach weet dat er enorm veel context zit rondom jouw verhaal. Hoeveel je als coach al gehoord of gezien hebt, iedereen en iedere situatie is anders. Een goede coach zou daarom de eerste gesprekken eraan moeten besteden om jou zo goed mogelijk te leren kennen. Ook met elke nieuwe situatie vraagt een goede coach door en door totdat hij of zij echt een alomvattend beeld heeft. Op een later tijdstip kan een coach jou een doordachte conclusie presenteren maar ook dat blijft een inschatting. Als jij denkt dat deze inschatting niet klopt, geef dit gerust terug aan de coach. Zo helpen jullie elkaar verder.
3. …WEET DAT JE OOK VAN JE CLIËNTEN KUNT LEREN
Een goede coach-cliënt relatie vindt zoveel mogelijk op ooghoogte plaats. Soms wordt gedacht dat een coach of psycholoog zoiets als een docent is en dat de cliënt de rol van de luisterende en lerende student inneemt. Dat is niet waar. Een coach of psycholoog helpt jou, maar jij helpt hem of haar om jou goed te helpen. Door zelf een actieve houding in te nemen in het gesprek kun jij jouw coach of psycholoog ook helpen om in de juiste richting door te vragen en meer over jou te leren. Ik vraag mijn cliënten bijvoorbeeld voorafgaand aan het gesprek een email te sturen waarin zij zelf alvast nadenken over hun situatie en het aankomende gesprek. Een goede coach wil niet alles alleen doen maar waardeert juist jouw inbreng en meedenken.
4. …GEEFT JOU VEEL RUIMTE OM JE VERHAAL TE VERTELLEN
Niemand wordt coach of psycholoog als diegene niet graag praat. Toch is het belangrijk dat jouw hulpverlener zich inhoudt en zoveel mogelijk jou laat vertellen. Niets is irritanter dan veel geld betalen voor een uur begeleiding waarin uiteindelijk de coach 45 minuten aan het woord is. Je moet als cliënt een gesprek verlaten met het gevoel dat je alles wat je wilde zeggen, hebt kunnen zeggen en nog veel meer omdat jouw coach hier ook nog over doorvroeg.
5. …VAT “ONHANDIG” GEDRAG NIET PERSOONLIJK OP
De meeste mensen gaan naar coaches of psychologen omdat ze ergens mee zitten. En wie ergens mee zit is niet altijd rationeel, vriendelijk en komt afspraken na. Als coach kun je je cliënt hierop aanspreken omdat het een prettige samenwerking belemmert. Het uitgangspunt hiervan mag echter nooit zijn dat de coach zich persoonlijk tekort gedaan voelt of teleurgesteld is. Nogmaals, we zijn mensen en het is oké om als coach of psycholoog dit soort dingen wel te voelen, maar zorg ervoor dat je hierover praat met iemand anders en dat je ongeladen het gesprek met je cliënt in kunt gaan.
Handig om te weten: coaches en cliënten hebben een beroepsgeheim dus zij zullen geen gevoelige informatie of persoonsgegevens van jou met iemand anders delen. Hun eigen gevoel mag natuurlijk wel!
6. …DURFT CONFRONTEREND TE ZIJN
Confrontatie doet pijn of is op z’n minst ongemakkelijk. Maar het is wel de reden dat je bij een coach of psycholoog komt (als je even eerlijk bent tenminste). Je wilt leren zien wat je zelf nog niet kunt zien en veranderen. Dat kan niet als jouw coach of psycholoog alleen maar met jou meepraat. Daar heb je vriendinnen voor. Een goede coach of psycholoog kent verschillende tactieken om jou verder te brengen. Meepraten kan soms een tactiek zijn om jouw kritisch vermogen te prikkelen. Als je ontwijkend bent, kan een coach er ook voor kiezen om dit direct te benoemen en jou juist een spiegel voor te houden. Op het moment zelf is dit niet altijd fijn, maar een goede coach doet dit op een veilige manier die jou uiteindelijk verder brengt.
7. …KENT HET BELANG VAN DE VERTROUWENSBAND
Het allerbelangrijkste van een goede cliënt-coach fit is niet de jaren aan ervaring die een coach meebrengt of het aantal certificaten dat diegene behaald heeft. Het belangrijkste is de goede klik tussen coach en cliënt en het gevoel dat er een vertrouwensband opgebouwd wordt. Helaas hoor ik vaak dat cliënten zich eerder niet serieus genomen voelden of dat er regelrecht respect voor de cliënt ontbrak. Dat mag echt niet gebeuren. Als jullie niet met elkaar uit de voeten kunnen, zoek alsjeblieft beiden iemand anders. Het is echt niet erg om tot de conclusie te komen dat het zo niet werkt.
8. …GEEFT HET TOE ALS HIJ OF ZIJ IETS NIET WEET
Zoals ik eerder noemde zijn ook coaches maar mensen. Ze hebben meer gezien en gehoord dan jij maar ze weten zeker nog lang niet alles. Het is een enorme kracht van een coach of psycholoog als diegene ook toe kan geven als hij of zij iets niet weet. Ik waardeer het bijvoorbeeld zeer als coaches of psychologen iemand doorverwijzen naar een collega die ergens meer vanaf weet. Alternatief kan een coach of psycholoog altijd aangeven erover na te willen denken en er later op terug te willen komen. Een goede coach doet dit na afloop van een gesprek ook en komt daar ook echt nog later op terug.
Heb jij een coach of psycholoog die dit doet, dan hoef je echt niet direct te vertrekken. Je kunt hem of haar erop aanspreken. De meeste hulpverleners willen het gelukkig wel graag goed doen en wellicht help jij ze hierdoor nog beter hun werk te doen.
Heeft dit artikel jou geholpen? Dan kan het misschien ook anderen helpen. Deel het gerust of stuur het door.